Matteo d'Acquasparta

Matteo d'Acquasparta
Matteo d'Acquasparta
Image illustrative de l'article Matteo d'Acquasparta
Biographie
Naissance vers 1237
Acquasparta Drapeau d'Italie Italie
Décès 28 octobre 1302
Rome Drapeau d'Italie Italie
Évêque de l'Église catholique
Fonctions épiscopales Grand pénitentiaire
Doyen du Collège des cardinaux
Cardinal de l'Église catholique
Créé
cardinal
16 mai 1288 par le
pape Nicolas IV
Titre cardinalice Cardinal-prêtre de Lorenzo in Damaso
Cardinal-évêque de Porto e Santa Rufina

Matteo d'Acquasparta est un cardinal italien né vers 1237 à Acquasparta, en Ombrie et décédé le 28 ou 29 octobre 1302 à Rome. Il est un frère (?) du cardinal Bentivenga da Bentivengi (1278) et est membre de l'ordre des franciscains.

Biographie

En 1254, il entre dans l’ordre franciscain, et part ensuite à l’Université de Paris pour ses études sous la direction de Bonaventure, alors le grand maître intellectuel de l’ordre. Il est ensuite nommé lecteur au studium général des franciscains de Bologne (au moins en 1273-1274), puis devient maître en théologie à Paris en 1276. Il succède ensuite à Jean Peckham, autre célèbre scolastique franciscain, comme lecteur en théologie du Sacré Palais à Rome. Sa carrière prend alors un tour plus politique : il est élu ministre général de l’ordre franciscain (1287-1288).

D'Acquasparta est créé cardinal par le pape Nicolas IV lors du consistoire du 16 mai 1288. Il est grand pénitentiaire en 1289 et reçoit in commendam l'abbaye augustine de S. Croce in Gerusalemme à Rome en 1291.

Le cardinal d'Acquasparta participe au conclave 1292-1294, lors duquel Célestin V est élu et au conclave de 1294 (élection de Boniface VIII). Il prêche une croisade dans les États pontificaux pour défendre le pape Boniface VIII et il est légat notamment en Lombardie, Venise et Romagne et à Florence. Il meurt à Rome en 1302, et son corps est enterré dans l’église Sainte-Marie d'Aracœli.

Il est un important philosophe et théologien franciscain de la seconde moitié du XIIIe siècle, dont l'importance a souvent été éclipsée par la renommée de Bonaventure de Bagnorea, Jean Duns Scot et Guillaume d'Ockham. Auteur d'une grande érudition et conceptuellement inventif, il a contribué à forger de nombreux concepts et à poser les nouvelles problématiques qui allaient être développées par Jean Duns Scot et Guillaume d'Ockham en particulier.

Son œuvre est principalement constituée de questions disputées, consacrées à des questions de théologie et de théorie de la connaissance. La plupart de ces questions, conservées à l'état de manuscrit, ont été éditées au XXe siècle par les pères franciscains du Collège Saint Bonaventure. Matthieu d'Acquasparta a également composé un vaste commentaire aux Sentences de Pierre Lombard, pour l'instant toujours manuscrit.

Œuvres éditées

  • Quaestiones disputatae de gratia, éd. Victorin Doucet, Quaracchi (Florence), 1935 (Biblioteca franciscana Scholastica medii aevi, 11).
  • Quaestiones disputatae de fide et de cognitione, éd. PP. Collegium S. Bonaventurae, Quaracchi (Florence), 1957 (Biblioteca franciscana Scholastica medii aevi, 1).
  • Quaestiones disputatae de productione rerum et de providentia, éd. Gideon Gàl, Quaracchi (Florence), 1956 (Biblioteca franciscana Scholastica medii aevi, 17).
  • Quaestiones disputatae de incarnatione et de lapsu aliaeque selectae de Christo et de Eucharistia, éd. PP. Collegium S. Bonaventurae, Quaracchi (Florence), 2ème éd., 1957 (Biblioteca franciscana Scholastica medii aevi, 2).
  • Quaestiones disputatae de anima XII, éd. A.-J. Gondras, Paris, Vrin, 1961 (Études de philosophie médiévale, 50).
  • Quaestiones disputatae de anima separata, de anima beata, de ieiunio et de legibus, éd. PP. Collegium S. Bonaventurae, Quaracchi (Florence), 1959 (Biblioteca franciscana Scholastica medii aevi, 18).
  • Sermones de S. Francisco, de S. Antonio et de S. Clara. Appendix: Sermo de potestate papae, éd. Gedeon Gàl, Quaracchi (Florence), 1962 (Biblioteca franciscana Scholastica medii aevi, 10).

Littérature secondaire (par ordre chronologique)

  • Doucet, Victorin, "Introductio critica de magisterio et scriptis doctoris Matthaei ab Acquasparta", in Quaestiones disputatae de gratia, Quaracchi (Florence), 1935 (Biblioteca franciscana Scholastica medii aevi, 11), pp. lviii-clv (constitue l'étude de référence sur l'œuvre et le corpus resté manuscrit).
  • Bettoni, Efrem, "Rapporti dottrinali fra M. d'Acquasparta e Giovanni Duns Scoto" Studi francescani 15 (1943), p. 113–130.
  • Pacchierini, L., La dottrina gnoselogica di M. d'Acquasparta, Naples, 1949.
  • Prezioso, F., "L'attività del soggetto pensante nella gnoseologia di Matteo d'Acquasparta e di Ruggero Marston", Antonianum 25 (1950), p. 259-326.
  • Pegis, Anton C., "Matthew of Aquasparta and the Cognition of Non-being", in Scholastica Ratione Historico-Critica Instauranda, Rome: Pontificum Athenaeum Antonianum, 1951, p. 463–480.
  • Simoncioli, F., "Il concetto di legge in M. d'Acquasparta", Studi francescani 56 (1959), p. 37–50.
  • Beha, H. M., "Matthew of Acquasparta's Theory of Cognition", Franciscan Studies 20 (1960), p. 161–204; 21 (1961), p. 1–79, p. 383–465.
  • Libera, Alain de, "Matthieu d'Acquasparta (+1302)", in Dictionnaire du Moyen Age, éd. Cl. Gauvard, A. de Libera & M. Zink, Paris, PUF, 2002, p. 894-895.

Wikimedia Foundation. 2010.

Contenu soumis à la licence CC-BY-SA. Source : Article Matteo d'Acquasparta de Wikipédia en français (auteurs)

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Regardez d'autres dictionnaires:

  • Matteo de Acquasparta — (auch Matthäus de Acquasparta) OFM (* um 1240 in Acquasparta (Umbrien); † 28. Oktober 1302 in Rom) war ein Kardinal der katholischen Kirche und zwölfter Ordensgeneral der Franziskaner. Papst Nikolaus IV. erhob ihn im Mai 1288 zum Kardinal. Zudem… …   Deutsch Wikipedia

  • Matteo d’Acquasparta — (auch Matthäus de Acquasparta) OFM (* um 1240 in Acquasparta (Umbrien); † 28. Oktober 1302 in Rom) war ein Kardinal der katholischen Kirche und zwölfter Ordensgeneral der Franziskaner. Papst Nikolaus IV. erhob ihn am 16. Mai 1288 zum Kardinal von …   Deutsch Wikipedia

  • Matteo d'Acquasparta — Mateo de Acquasparta Cardenal de la Iglesia Católica Proclamación 16 de mayo de 1288 por el papa Nicolás IV Otros títulos …   Wikipedia Español

  • Acquasparta (Umbrien) — Acquasparta …   Deutsch Wikipedia

  • Acquasparta — Palazzo Cesi Administration Pays …   Wikipédia en Français

  • Acquasparta — Acquasparta …   Wikipedia Español

  • Matteo — ist ein männlicher Vorname wie Familienname. Inhaltsverzeichnis 1 Herkunft und Bedeutung 2 Namensträger 2.1 Vorname 2.2 Familienname …   Deutsch Wikipedia

  • Acquasparta — steht für: Acquasparta (Umbrien), ein Ort in der italienischen Region Umbrien Matteo d’Acquasparta (1240–1303), ein Kardinal der Katholischen Kirche und zwölfter Ordensgeneral der Franziskaner Diese Seite ist eine …   Deutsch Wikipedia

  • Matthäus von Acquasparta — Matteo de Acquasparta (auch Matthäus de Acquasparta) OFM (* um 1240 in Acquasparta (Umbrien); † 28. Oktober 1302 in Rom) war ein Kardinal der katholischen Kirche und zwölfter Ordensgeneral der Franziskaner. Papst Nikolaus IV. erhob ihn im Mai… …   Deutsch Wikipedia

  • Matthieu d'Acquasparta — est un important philosophe et théologien franciscain de la seconde moitié du XIIIe siècle, dont l importance a souvent été éclipsée par la renommée de Bonaventure de Bagnoreggio, Jean Duns Scot et Guillaume d Ockham. Auteur d une grande… …   Wikipédia en Français

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”